Trong nhiều câu chuyện, khái niệm “phản người hùng” tồn tại, và nó đã thay đổi theo thời gian và kỳ vọng của xã hội về một người hùng. Theo từ điển trực tuyến Cambridge, phản người hùng được định nghĩa là “một nhân vật chính không có phẩm chất của một người hùng truyền thống và được ca ngợi vì những điểm yếu mà xã hội thường coi là không tốt”. Khác với người hùng, nhân vật phản người hùng có thể đưa ra những quyết định sai trái về đạo đức miễn là hành động cuối cùng của họ mang lại kết quả tốt. Phản người hùng có thể nóng tính và bướng bỉnh. Họ có thể cám dỗ và trộm cắp. Họ có thể làm bất cứ điều gì mà họ muốn. Đạo đức không quan trọng, vì phản người hùng có thiên hướng riêng của mình: họ tốt theo một cách hỗn độn. Trái ngược hoàn toàn với người hùng luôn phân biệt rõ ràng giữa thiện và ác, phản người hùng thấy mọi thứ thật khó hiểu vì trong cuộc sống hiếm khi có sự đối đầu rõ ràng giữa điều tốt và điều xấu.
Đang theo dõi: Người chống đối là gì.
Để minh họa điều này một cách tiêu biểu, hãy tưởng tượng nhân vật Người đàn ông vô danh (Clint Eastwood, hình trên) trong bộ ba phim của Sergio Leon, Spaghetti Western. Với sự tài ba, danh dự và tay súng khéo léo, Blondie đi lang thang khắp miền Tây để tìm kiếm một điều gì đó chưa biết. Anh ta chung tay chia sẻ khốn khổ của những người mà anh ta gặp, đau khổ trong cuộc tìm kiếm giàu có hoặc danh vọng, nhưng hành động của anh ta luôn mang trong mình một sự trầm tư sâu sắc. Chúng ta ai cũng phải đối mặt với bất công, nhưng chúng ta không thể chống lại và dễ hiểu tại sao chúng ta ngưỡng mộ huyền thoại tay súng này; anh ta không bao giờ gặp phải bất công mà không để lại di sản gì. Trong một xã hội bất công, không phân biệt địa vị xã hội, khao khát hành động luôn tồn tại trong tâm hồn chúng ta. Kẻ phản người hùng hành động ngoài vòng pháp luật và đáp ứng được đam mê mạnh mẽ đó.
William ‘D-Fens’ Foster (Michael Douglas, ở trên) trong bộ phim Rơi xuống Sự trả thù thành thị rực rỡ của Joel Schumacher là một ví dụ tiêu biểu về một nhân vật không thể chịu đựng được nữa. Anh ta đối mặt với tội phạm, hệ thống giai cấp và sự phóng đại thương nghiệp. Mặc dù anh ta có căn bệnh rõ ràng, chúng ta không thể chỉ trích D-Fens, thực tế lại ngược lại. Dù được tạo ra với nhiều ý tưởng xã hội nhỏ bé, nhưng những cảnh hành động của anh ta thể hiện lòng trắc ẩn đối với gia đình đã mất của mình. Tóm lại, Foster đã đưa ra những quyết định đạo đức vượt xa mong đợi và nhận được sự ca ngợi. Sau khi cha mẹ bị sát hại một cách bất công, Bruce Wayne đã đặt cuộc đời mình vào sứ mệnh và trở thành Người dơi. Nếu bạn không biết về anh ta, thì thật đáng tiếc vì bạn đã lỡ thời. Mọi người đã viết về Batman liên tục trong gần một thế kỷ và đã tạo ra vô số bộ phim, cả hay và dở. Thực tế, Batman là một cảnh sát, nhưng bị kìm hãm bởi quy tắc danh dự không thể xâm phạm; Tên tội phạm dù có tàn ác tới đâu cũng không thể giết chết người. Đây là một sự cân bằng tuyệt vời về kích thích, mang lại cả sự tham vọng chống lại và giá trị cuộc sống con người, và kết quả là chúng ta có thể cư xử mà không cần tranh cãi.
Người anh hùng hấp dẫn chúng ta trong tìm kiếm sự xuất sắc, người phản anh hùng thu hút kỳ vọng thực tế của mỗi người về chính mình. Chúng ta không mong đợi trở thành người xuất sắc, mặc dù chúng ta có thể khao khát điều đó. Người anh hùng tượng trưng cho khát vọng đó, với đạo đức và sự không thể xâm phạm của họ. Chúng ta yêu người anh hùng, bởi vì chúng ta mong muốn tự do. Người phản anh hùng không có lối thoát. Thay vào đó, nhân vật này cố gắng giải thích những điều bình thường. Chúng ta đến rạp chiếu phim để tránh những nỗi đau cảm xúc và tìm kiếm sự thư giãn mới. Nhà triết học thế kỷ 18 Edmund Burke đã nói “cái xấu thắng thế khi cái tốt không làm gì cả”. Han Solo nên được dùng để làm điều đó. Trong cuộc sống thực, một người như anh ta sẽ khiến bạn phát điên. Nhưng có điều gì đó khiến chúng ta vui lên mỗi khi anh ta làm giảm giá trị của Luke hoặc động viên Leia bằng những lời khen ngợi. Mặc dù anh ta ích kỷ và rõ ràng không thể nhìn thấy nhu cầu của mình, khi cái ác có thể chiếm ưu thế, Han Solo sẽ hành động và vì vậy cuối cùng chúng ta vẫn không thể ghét anh ta.
Tất cả chúng ta đều có thể đồng cảm với một nhân vật tự động viên, giống như chúng ta thường thấy. Luke rõ ràng là người hùng trong Chiến tranh giữa các vì sao và là một người hùng vĩ đại, nhưng anh ta đã vượt quá mức độ thần thánh; bạn là bất khả chiến bại và tôi không thể thấu hiểu được bạn lớn lao như thế nào. Han Solo chia sẻ ý kiến của chúng tôi về sự tôn trọng đó, biến nó thành một điểm mà khán giả có thể liên tưởng tới nhiều hơn, dựa trên kinh nghiệm của họ. Nếu không có Han Solo, bộ truyện Chiến tranh giữa các vì sao sẽ không trở thành hiện tượng nhưng chỉ là một bộ phim khoa học viễn tưởng phổ biến. Danh sách các nhân vật phản người hùng thực tế là vô tận. Trên thực tế, hầu hết các biểu tượng màn ảnh đẹp nhất đều thể hiện mô hình này: Indiana Jones, Kẻ hủy diệt, Dirty Harry và Travis Bickle. Để một nhân vật thực sự ảnh hưởng đến sự thay đổi của người xem, họ phải có đầy đủ tính cách của con người – kiên cường và dũng cảm cũng như đáng sợ và hèn nhát. Hoạt động như một phương tiện truyền thông thay vì chỉ là nội dung, rạp chiếu cần những diễn viên hóa thân thành nhân vật xấu để duy trì mối quan hệ với khán giả. Sau tất cả, chúng ta không phải là siêu anh hùng.
