Mọi thứ trên đời đều có linh thể, trong cơ thể con người cũng có

Trên thế gian này, mọi vật đều chứa đựng linh thể. Truyền thuyết của người Bunun, một tộc người bản địa Đài Loan, gọi những linh thể này là “Hanitu”. Các Hanitu tồn tại khắp nơi, từ những sự vụ nhỏ nhất đến những thực thể lớn nhất, chúng có thể giúp đỡ con người, nhưng cũng có thể mang đến tai họa cho họ.

Hanitu

Hanitu của người Bunun, có nghĩa là “tinh linh”, không giống với khái niệm linh hồn trong các nền văn hóa khác. Nó đại diện cho tư tưởng tâm linh của người Bunun, bao gồm linh hồn, trái tim và hơi thở. Hanitu tồn tại trong mọi thứ tự nhiên, bao gồm động vật, thực vật và đất đai. Dù có sự hiện diện của sự sống hay không, các “tinh linh” vẫn cư trú trong đó cho đến khi chúng hoàn thành quá trình sinh mệnh của mình.

Có thể rằng Hanitu có nguồn gốc từ ngôn ngữ Proto-Austronesian được gọi là “quỷ hồn”, và nhiều dân tộc Austronesian khác cũng có tồn tại tương tự và có thể có liên quan đến Hanitu. Ví dụ, người Rukai có Abak, người Kebalan ở Đài Loan có Anita, người Ainu có Shenwei và Miyakojima ở Nhật Bản có Fatto, cùng với các hoang hồn trong Thần đạo Nhật Bản, Anito của Philippines và Aniti của Micronesia… Và còn nhiều khu vực khác cũng có những thứ tương tự.

Hanitu tồn tại trong nhiều hình dạng và mang lại rất nhiều loại khác nhau.

Trong tự nhiên

Người Bunun tin rằng khi thực hiện săn bắn hoặc thờ cúng trên đồng ruộng, những “tinh linh” trên đất sẽ bảo vệ mùa màng và con cháu của họ, và chúng cũng ảnh hưởng đến khu vực săn bắn và các nghi lễ trên đồng ruộng. Do đó, người Bunun tuân thủ nhiều quy định cấm kỵ và thầy phù thủy sẽ tiến hành giao tiếp với những Hanitu này, tạo sự kết nối giữa con người và thiên nhiên.

Trong cơ thể con người

Con người lưu giữ sự hiện diện của Hanitu. Mọi vật trên thế giới đều mang linh hồn, và con người là một thành viên của thế giới này. Trên vai phải của con người, có sự tồn tại của “Thiện linh”, mang đến lòng rộng lượng và sự quan tâm đối với người khác. Ngược lại, trên vai trái của con người, có “Ác linh”, gây ra sự tức giận, tham lam và ích kỷ. Sự va chạm giữa hai lực lượng này, hay còn được gọi là “Gnosis” theo tiếng Hy Lạp, sẽ là chìa khóa để xác định kết quả.

Tōichi Mabuchi, một học giả Nhật Bản, đã miêu tả về Hanitu – một tập tục sống trên vai theo cách sau: Theo tín ngưỡng của người Bunun, con người sở hữu hai tinh linh tồn tại trên cả hai bên vai. Vai bên phải biểu thị tính hiền lành, thân thiện và rộng lượng, trong khi vai bên trái biểu thị tính thô ráp, cáu kỉnh và tham lam. Những “tinh linh” này được điều khiển bởi trạng thái tâm linh của chính họ và có ý chí cũng như cảm xúc độc lập, do đó chúng có thể ảnh hưởng đến trạng thái tinh thần của con người. Ngoài ra, người Bunun còn tin rằng trên cơ thể con người có những “tinh linh” được thừa hưởng từ cha. Vì vậy, tên của một số trẻ sơ sinh thường được đặt theo tên của ông nội, nhằm tạo sự tương ứng và bảo vệ giữa cuộc sống và linh tính của họ.

Cái chết và linh hồn tổ tiên

Khi con người qua đời, họ trở thành Hanitu – những sinh vật vô hình có thể hỗ trợ hoặc gây hại cho con người. Theo truyền thuyết, Hanitu sống ở vùng phía Tây giữa đầm lầy Lamongen và Maiasan – nơi các linh hồn tổ tiên thường trú.

Con người có thể xác và nguyên thần (còn gọi là linh hồn). (Ảnh: tổng hợp)

Khi một cá nhân đã cống hiến hết mình và đóng góp cho cộng đồng của mình suốt đời, linh hồn của họ sẽ nhận được sự ban phước, cùng với sự trừng phạt đối với những hành động sai trái hoặc vi phạm.

Người dân Bunun thực hiện nghi lễ chôn cất người đã khuất theo các cách khác nhau. Những người chết tự nhiên được gọi là “thiện linh” và được chôn trong nhà, còn những người chết đột ngột được coi là “ác linh” và sẽ được chôn ngoài trời. Họ tin rằng linh hồn tổ tiên luôn ở bên gia đình, đợi chờ mọi thành viên trong gia tộc và phải tuân thủ những lời dạy của tổ tiên cũng như những quy định cấm kỵ khác. Họ có thể phải đối mặt với phước lành hoặc tai họa mà linh hồn tổ tiên có thể mang đến.

Giấc mơ

Khi một người đang trong giấc ngủ sâu, hồn tinh của họ có thể tách ra khỏi cơ thể và trải qua những trải nghiệm đặc biệt. Nếu hồn tốt gặp phải những sự việc trong khi ra khỏi cơ thể, người đó sẽ có những giấc mơ tốt đẹp. Tuy nhiên, nếu hồn xấu ra khỏi cơ thể, họ sẽ trở thành những cơn ác mộng.

Tội lỗi và bệnh tật

Mỗi vật tồn tại đều chứa linh hồn. Nếu một thợ săn vô tình giết chết ai đó, thì hắn sẽ không bị truy tố, nhưng ác quỷ Hanitu trong vũ khí được cho là đã gây ra sự giết người, nên phải bị chôn vùi. Khi những sự việc tồi tệ không thể giải thích xảy ra, đó là do những linh hồn xấu xa gây ra, ví dụ như bệnh tật, do sự ác độc của Hanitu.

Ngoài những Hanitu đã được đề cập, còn tồn tại nhiều dạng Hanitu khác với hình thể đa dạng. Một số Hanitu có hình dạng ma quái nhưng không gây hại, khi xuất hiện trên khu vực săn bắn và nhìn thấy khuôn mặt của chúng, chúng sẽ cảnh báo cho bộ lạc biết rằng sẽ xảy ra điều gì đó xấu xa. Có những tinh linh có đôi tai to sẽ rời bỏ đứa trẻ và biến mất mãi mãi. Nhiều Hanitu tương tự như những sinh vật huyền thoại hoặc tồn tại ở nhiều vùng đất khác nhau. Chúng có thể là những loại có ích giúp đỡ con người, hoặc có thể gây ra những hậu quả đáng tiếc, cả thiện và ác cùng tồn tại.

Nguyệt Hà theo Visiontimes.